Cevap :
Cevap:
Sıcak yerel rüzgârlar, Ekvator ve çevresinden kaynaklanan rüzgârlardır. Etkiledikleri alanlarda sıcaklığı yükselten rüzgârlardır. Kuzey yarımkürede güneyden, güney yarımkürede ise kuzeyden eserler. Hamsin, sirokko, samyeli dünyadaki sıcak yerel rüzgârlara örnek verilebilir.
Cevap:
EN İYİ SEÇERMİSİN
Açıklama:
MELTEMLER
Meltemler, kıyılarda, dağlık alanlarda görülen kısa süreli ve etkili alanları dar rüzgarlardır. Gün boyunca oluşan sıcaklık farkından meydana gelirler. Söz gelimi, kıyı meltemleri böyle oluşmaktadır:
Deniz meltemi: Güneş’in doğuşuyla birlikte hızla ısınan kara, alçak basınç alanı haline gelir. Oysa deniz, geç ısındığından burada basınç yüksektir. Gündüz boyunca rüzgar, denizden karaya eser.
Kara meltemi: Güneş’in batışı ile birlikte karalarda sıcaklık hemen düşer ve basınç yükselir. Bu nedenle geceboyunca da rüzgar, karadan denize doğru yön değiştirir. Vadilerde ve dağ yamaçlarında da farklı ısınma nedeniyle vadi ve dağ meltemleri görülür.
SOĞUK YEREL RÜZGARLAR
Soğuk yerel rüzgarlar genellikle dağlık alanlardan kıyılara esen rüzgarlardır. Bu rüzgarlar çeşitli yerel adlar alırlar. Türkiye’de kuzeydoğudan esen soğuk rüzgarlara poyraz adı verilir. Yurdumuzda ayrıca karayel ve yıldızda soğuk rüzğarlardandır.
Kışın ve ilkbaharda, Fransa’nın karlı dağlarından ılık Akdeniz kıyılarına esen mistral ile Dalmaçya kıyılarından Adriya Deniz kıyılarına esen bora da tanınmış, soğuk kuru ve şiddetli yerel rüzgarlardandır. Tanınmış bir yerelsoğuk rüzğar da Romanya’da, kuzeydoğudan Tuna ovalarına esen krivetz (kriviç) tir.
SICAK YEREL RÜZGARLAR
Yüksek yamaçlardan aşağılara doğru hareket eden hava, giderek ısınır. Bu ısınma her 100 metre de 1 °C’tır. Örneğin 2000 m. yüksekten denize doğru esen bir rüzgar, deniz seviyesine indiğinde 20 “C ısınmış olur. İşte, sıcak yerel rüzgarların oluşum esası budur.
Bu rüzgarların en tanınmışı, çok eskiden beri İsviçre’de bilinen föhn (fön) rüzgarlarıdır. Yaz aylarında esen bu sıcak ve kuru rüzgar, ekinlerin ve meyvelerin olgunlaşmasını sağlar. Föhn rüzgarları özelliğindeki rüzgarlar; dünyanın değişik bölgelerinde yaygın olarak görülürler. Ülkemizde Toroslar ve Kuzey Anadolu Dağları’nın denize bakan yamaçlarında bu tür rüzgarlar görülür. Ayrıca yurdumuzda güneybatıdan esen diğer bir sıcak rüzgar da Lodos’tur.
Çöllerden esen sıcak yerel rüzgarlardan en tanınmışı scirocco (sirokko) ve hamsin’dir. Scirocco, Cezayir ve Tunus’ta Büyük Sahra’dan Akdeniz’e doğru eser. Bu rüzgar, sıcaklığı vükselttiğinden kuraklığa neden olur. Ancak Akdeniz üzerinden geçerken nemlenir ve Avrupa’nın güney kıyılarına yağış bırakır.
Hamsin, Libya ve Mısır’ın kıyıya yakın bölgelerinde eser. Sıcak, kuru ve boğucu bir rüzgardır. Türkiye’de güneyden esen samyeli de sıcak, kuru, tozlu ve bitkileri kavuran bir rüzgardır.
Bazı yerel rüzgarlar genellikle tropikal kuşakta ani ve büyük basınç farkları sonucu oluşurlar. Bunlar hortum, tayfun ve tornado diye adlandırılan, genellikle yıkıcı rüzgarlardır.