Cevap :
Cevap:
Élie Cartan hayati
Adım adım açıklama:
Élie Cartan, 9 Nisan 1869'da Dolomieu, Isère köyünde Joseph Cartan (1837-1917) ve Anne Cottaz'ın (1841-1927) oğlu olarak doğdu. Joseph Cartan köyün demircisiydi; Élie Cartan, çocukluğunun "her sabah şafaktan başlayan örs darbeleri" altında geçtiğini ve "annesinin, çocuklara ve evine bakmaktan azade olduğu o ender dakikalarda annesinin bir bir çıkrık ile birlikte çalıştığını hatırladı." Élie'nin terzi olan bir ablası Jeanne-Marie (1867-1931), babasının demirhanesinde çalışan bir demirci olan küçük erkek kardeş Léon (1872-1956) ve kısmen Élie'nin etkisi altında olan ve Élie'nin daha önce yaptığı gibi École Normale Supérieure'ye girerek kariyerini lycée'de (ortaokul) matematik öğretmeni olarak seçen küçük bir kız kardeşi Anna Cartan (1878-1923) vardı.
Élie Cartan, Dolomieu'de bir ilkokula girdi ve okuldaki en iyi öğrenciydi. Öğretmenlerinden biri olan M. Dupuis, "Élie Cartan utangaç bir öğrenciydi, ancak gözlerinde büyük bir zekanın alışılmadık bir ışığı parlıyordu ve bu mükemmel bir anıyla birleştirildi" diye hatırladı. Isère vekili Antonin Dubost, okulu ziyaret ederek Cartan'ın sıradışı yeteneklerinden etkilenmiştir. Cartan'a bir lycée burslu yarışmaya katılmasını tavsiye etti. Cartan, M. Dupuis gözetiminde yarışmaya hazırlandı ve on yaşında yarışmayı geçti. Vienne Koleji'nde beş yıl (1880-1885) ve ardından Grenoble Lisesi'nde iki yıl (1885-1887) geçirdi. 1887'de iki yıl bilim okumak için Paris'teki Lycée Janson de Sailly'ye taşındı; orada daha sonra Fransa'da ünlü bir fizikçi olan sınıf arkadaşı Jean-Baptiste Perrin (1870-1942) ile tanıştı ve arkadaş oldu.
Cartan, 1888'de École Normale Supérieure'ye kaydoldu. Orada Charles Hermite (1822-1901)'in, Jules Tannery (1848-1910)'nin, Gaston Darboux (1842-1917)'nun, Paul Appell (1855-1930)'in, Emile Picard (1856-1941)'ın, Edouard Goursat'ın (1858-1936) ve dersleri Cartan'ın en çok düşündüğü şey olan Henri Poincaré (1854-1912)'in konferanslarına katıldı.
1891'de École Normale Superieure'den mezun olduktan sonra, Cartan bir yıl görev yaptığı ve çavuş rütbesini kazandığı Fransız ordusuna alındı. Sonraki iki yıl boyunca (1892-1894) Cartan ENS'ye geri döndü ve 1888-1889 yılları arasında Sophus Lie'nin öğrencisi olan sınıf arkadaşı Arthur Tresse'nin (1868-1958) tavsiyesini dinledi ve Wilhelm Killing tarafından başlatılan basit Lie gruplarının sınıflandırılması konusunda çalıştı. 1892'de Lie, Darboux ve Tannery'nin daveti üzerine Paris'e geldi ve Cartan ile ilk kez tanıştı.
Cartan, 1894'te Sorbonne'daki Bilimler Fakültesi'nde Sonlu sürekli dönüşüm gruplarının yapısı (The structure of finite continuous groups of transformations) adlı tezini savundu. 1894 ile 1896 arasında Cartan, Montpellier Üniversitesi'nde öğretim görevlisiydi; 1896'dan 1903'e kadar Lyon Üniversitesi Fen Fakültesi'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı.
1903'te Lyons'tayken Cartan, Marie-Louise Bianconi (1880-1950) ile evlendi; aynı yıl, Cartan Nancy Üniversitesi Fen Fakültesi'nde profesör oldu. 1904'te Cartan'ın daha sonra etkili bir matematikçi olan ilk oğlu Henri Cartan doğdu; 1906'da besteci olan Jean Cartan adlı başka bir oğlu doğdu. 1909'da Cartan ailesini Paris'e taşıdı ve Sorbonne'daki Fen Fakültesi'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. 1912'de Cartan, Poincaré'den aldığı referansa dayanarak orada Profesör oldu. 1940'ta emekli olana kadar Sorbonne'da kaldı ve hayatının son yıllarını École Normale Supérieure'de kızlar için matematik öğreterek geçirdi.
Cartan'ın bir öğrencisi olan geometri uzmanı Shiing-Shen Chern şunları yazdı:[6]
“ Genellikle [Cartan ile görüşmeden] sonraki gün ondan bir mektup alırdım. "Sen gittikten sonra, soruların hakkında daha çok düşündüm ..." derdi - bazı sonuçları, bazı soruları, ve benzeri şeyler vardı. Basit Lie grupları, Lie cebirleri hakkındaki tüm bu makaleleri ezbere biliyordu. Onu sokakta gördüğünüzde, belli bir konu ortaya çıktığında, eski bir zarfı çıkarır, bir şeyler yazar ve size cevabı verirdi. Ve bazen aynı cevabı almam saatler hatta günlerimi aldı. . . Çok çalışmam gerekiyordu. „